2016-06-02
სადაც არ უნდა წავიდე, საბოლოოდ, ყოველთვის უკან — საქართველოში დავბრუნდები
რუბრიკის სტუმარია თათია ვაშაძე, FLEX-ის პროგრამის გამარჯვებული, ტეხასის შტატის ქალაქ ბურლესონის ჯოშუას სკოლის მოსწავლე
— თათია, პირველ რიგში, გაგვეცანი. რა შეგიძლია გვიამბო შენი მშობლიური, ჭიათურის N4 საჯარო სკოლის შესახებ?
— დავიბადე ქალაქ ჭიათურაში, სწავლა ქართულ გიმნაზიაში დავიწყე, თუმცა ოპტიმიზაციის გამო, მე-4 საჯარო სკოლაში მომიწია გადასვლა. თამამად შემიძლია ვთქვა, რომ ეს ის ადგილია, სადაც არა მარტო საგნობრივი, არამედ ცხოვრებისეული განათლება მივიღე. სკოლა წარმატებისაკენ მიმავალი მთავარი, პირველი ნაბიჯების გადადგმაშიც დამეხმარა. პატარაობიდანვე „მასწავლებლის შვილის“ იარლიყი მქონდა. ყველა ადამიანი, ვისაც უშუალოდ ჩემთან შეხება არ ჰქონდა, ჩემს ათოსნობას და მიღწეულ წარმატებებს სტერეოტიპულად უყურებდა, რის გამოც, ძალიან ბევრჯერ გამჩენია უსამართლობის განცდა. თუმცა, ახლა ვაცნობიერებ, რომ ამ ყველაფერმა, მეტი მუშაობა და საკუთარი შესაძლებლობების მაქსიმუმის გამოვლენა მასწავლა. ბევრჯერ მიფიქრია და ვხვდები, რომ ჭიათურის საჯარო სკოლის არაჩვეულებრივი მასწავლებლები რომ არა, ამ წარმატებას ვერ მივაღწევდი. განსაკუთრებით მინდა გამოვყო ჩემი კლასის დამრიგებელი, ქართული ენისა და ლიტერატურის მასწავლებელი, ჩემთვის მისაბაძი პიროვნება, ქალბატონი მანანა წერეთელი, რომელიც მე-5 კლასიდან გვერდში მიდგას; დიდი სიყვარულით მინდა მოვიკითხო და ყველაფრისთვის მადლობა გადავუხადო ჩემი სკოლის დირექტორს, ბატონ გურამ ლომიძეს; ინგლისური ენის მასწავლებელს ნანა გელაშვილს; პედაგოგებს — ნუნუ გაბრიჭიძეს, ხათუნა არაბიძეს, თამარ ხიხაძეს და სხვებს.
— FLEX — მომავალ ლიდერთა გაცვლით პროგრამაში გამარჯვება არც ისე მარტივ ეტაპებს მოიცავს. რამდენად რთული იყო წარმატების მიღწევა და რა არის ყველაზე მთავარი, რაც კონკურსში გამარჯვებას განაპირობებს?
— FLEX-ის პროგრამაში გასამარჯვებლად ძალიან ბევრი კრიტერიუმია, რომელსაც უნდა აკმაყოფილებდე, თუმცა ვფიქრობ, ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანია არ მოირგო სხვა ადამიანის როლი და წარმატების ნიღბით მიღწევას არ ეცადო. მუდმივად ვიმეორებდი ჩემს საყვარელ ციტატას: „ვისაც მაღალი კოშკის აგება სურს, დიდხანს უნდა დაკავდეს ფუნდამენტის ამოყვანით“, რაც, ვფიქრობ, ყველაზე მეტად დამეხმარა გამარჯვებაში.
— პროგრამამ საშუალება მოგცა გაცნობოდი ამერიკული სკოლის სპეციფიკას... რა მსგავსება და განსხვავებაა ქართულ სკოლასა და ამერიკულს შორის? გაგვიზიარე ამერიკულ სკოლაში მიღებული შთაბეჭდილებები... რა შეგმატა პროგრამაში მონაწილეობამ?
— წამოსვლამდე ძალიან ბევრჯერ მიფიქრია, როგორი იქნებოდა ჩემი ამერიკული სკოლა, თუმცა ასეთ მეგობრულ და სასიამოვნო გარემოს ვერასოდეს წარმოვიდგენდი. ვცხოვრობ ტეხასში, ქალაქ ბურლესონში და ვარ Joshua High School-ის X კლასის მოსწავლე. სკოლაში ყველა თბილად მექცევა, ცდილობენ, მაქსიმალურად შემიწყონ ხელი მათ საზოგადოებასთან ინტეგრირებაში. მეც, რა თქმა უნდა, ვცდილობ აქტიური ვიყო. ამჟამად, ვუკრავ ფორტეპიანოზე სკოლის ჯაზ-ბენდში; ვცეკვავ, ვარ მოსწავლეთა საბჭოსა და გამოსაშვები საღამოს კომიტეტის წევრი. ასევე, ოფიციალურად ვარ მიწვეული სკოლის საუკეთესო მოსწავლეთა დაჯილდოებაზე. ამერიკული სკოლის ჯაზ-ბენდში ყოფნა, ალბათ, ერთ-ერთი საუკეთესო გამოცდილება იყო, თუ გავითვალისწინებთ, რომ ყოველთვის კლასიკურ მუსიკას ვუთმობდი დიდ ყურადღებას და ჯაზი არასოდეს დამიკრავს. ზოგადად, ძალიან მიყვარს სიახლეები და გამოწვევები, რომელიც თავიდან შეუძლებლად მეჩვენება, ვფიქრობ, სწორედ ეს გაყალიბებს ძლიერ ადამიანად და ცხოვრებისეულ პრობლემებთან გამკლავებას გასწავლის. მიუხედავად იმისა, რომ თავიდან ცოტათი ძნელი იყო, ფორტეპიანოსთან გათენებული ღამეების შემდეგ, სასურველ დონეს მივაღწიე — უკვე ორ ეროვნულ ჯაზფესტივალზე და ოთხ კონცერტზე მაქვს წარმატებით დაკრული.
ქართული სკოლა ამერიკულისგან ძალიან განსხვავდება, არ ვგულისხმობ, რომ ერთ-ერთი მათგანი უკეთესი ან უარესია, უბრალოდ, ყველაფერი ძალიან განსხვავებულია. მაგალითად: ქართული განათლების სისტემა 12 საგნით შემოიფარგლება, რომლის სწავლა ყველა მოსწავლისთვის სავალდებულოა, მიუხედავად მისი შესაძლებლობებისა და ინტერესებისა, ხოლო ამერიკული სკოლის მოსწავლეს, მრავალფეროვანი შეთავაზებიდან, სასურველი საგნების არჩევის საშუალება აქვს, რაც საკუთარი თავის ადვილად პოვნაში ეხმარება. ყველაზე მნიშვნელოვანი, რაც ამ პროგრამაში მონაწილეობამ შემმატა, საკუთარი თავის რწმენა და დამოუკიდებლობაა. როდესაც 15 წლის ასაკში, საცხოვრებლად, სულ სხვა კონტინენტზე, რადიკალურად განსხვავებულ კულტურაში მიდიხარ, მაინც მარტო რჩები, საკუთარ თავთან პირისპირ და ყველაფერი მხოლოდ შენზეა დამოკიდებული.
— როგორია შენი „ამერიკული ოჯახი“, რამდენად დაგეხმარნენ ისინი ადაპტაციაში? გაგვიზიარე შენი შთაბეჭდილებები.
— მყავს არაჩვეულებრივი ამერიკული ოჯახი, რომელმაც გაცნობის პირველი დღიდანვე საკუთარი შვილივით მიმიღო. ყოველთვის ცდილობენ ყველაფერზე პოზიტიური თვალით შემახედონ და დამანახონ, თუ რამდენად ადვილია იმის მიღწევა, რის გაკეთებაზეც გუშინ ფიქრიც კი არ შემეძლო. ალბათ ძალიან ცოტა მასპინძელ ოჯახს მიჰყავს გაცვლითი სტუდენტი დაბადების დღეზე, სხვა ქვეყანაში სამოგზაუროდ ან საყვარელი ბენდის კონცერტზე საშობაოდ. ეს ყველაფერი იმიტომ, რომ ჩვენი ურთიერთობა არა მხოლოდ იმ ერთწლიანი პროგრამის წესებზე და მოვალეობებზეა დაფუძნებული, არამედ ნამდვილ ოჯახურ სიყვარულსა და ურთიერთპატივისცემაზე.
— როგორია ამერიკულ სკოლაში თანაკლასელების, მასწავლებლების, მშობლების ურთიერთდამოკიდებულება?
— ამერიკულ სკოლაში, რაც ყველაზე მეტად მომწონს, მასწავლებლების და მოსწავლეების დამოკიდებულებაა. არასოდეს, არც ერთი მასწავლებელი, კლასის წინაშე, მოსწავლეზე ხმამაღლა არ საუბრობს, არ აცხადებს მის ნიშანს, რაც, თავის მხრივ, მოსწავლეებს შორის პოზიტიური, თავისუფალი ურთიერთობის ჩამოყალიბებასა და თანატოლობის გრძნობის გაჩენას უწყობს ხელს.
— როგორ ახერხებ პრეზენტაციებზე საქართველოს პოზიტიური კუთხით წარმოჩენას?
— ყოველთვის ვცდილობ, აქცენტი ჩვენს მდიდარ კულტურასა და ისტორიაზე გავაკეთო. ძირითადად, სლაიდ-შოუს და სხვადასხვა პოსტერებს ვიყენებ. რამდენიმეჯერ ტრადიციული ტანსაცმელიც მეცვა, რათა ბავშვებს ეკრანის მიღმაც ჰქონოდათ ნამდილ ქართულთან შეხება. თითქმის ოთხ სხვადასხვა სკოლაში ჩავატარე პრეზენტაცია და ყველგან ძალიან დიდი დაინტერესება დავინახე საქართველოსადმი.
— მოხალისეობის პროცესში ჩართვა პროგრამის ერთ-ერთი აუცილებელი პირობაა. კერძოდ რა საქმიანობას ეწევი და რა გამოცდილებას იღებს ადამიანი მსგავს საქმიანობაში ჩართულობით?
— დიახ, სამოხალისეო საათები პროგრამის მთავარი მოთხოვნაა. FLEX-, ხომ, მომავალ ლიდერთა გაცვლითი პროგრამაა. შესაბამისად, ვფიქრობ, ნამდვილი ლიდერი, და ზოგადად, ადამიანი, რომელიც ცდილობს გარკვეულ გარემოში პოზიტიური ცვლილება მოახდინოს, ნაკლებად უნდა ფიქრობდეს საქმის მატერიალურ მხარეზე, ამ უნარის ჩამოყალიბებაში მოხალისეობრივ საქმიანობას დიდი წვლილი მიუძღვის. ჩემი ორგანიზაციიდან მხოლოდ 30 სამოხალისეო საათის მოთხოვნა მქონდა, თუმცა, დაახლოებით, 4-ჯერ მეტი ვიმოხალისევე. ყოველთვის ვცდილობ ნაკლებად შევხედო რაიმეს, როგორც ვალდებულებას და მეტი ვაკეთო ის საქმე, რაც მიყვარს. ალბათ ამიტომაც, დღეში12 საათიც კი მიმოხალისევია, რათა რაც შეიძლება მეტ გაჭირვებულ ოჯახში შემეტანა პოზიტივი, მეტი ბავშვის ღიმილიანი და მშობლის მადლიერი სახე დამენახა შობის დილით და უბრალოდ, რამდენიმე ადამიანის ცხოვრება მაინც შემეცვალა ჩემი არსებობით.
— როგორც ვიცი, ხარ GLOW (GERLS LEADING OUR WORLD) ორგანიზაციის ელჩი. გვიამბე მისი საქმიანობისა და ორგანიზაციაში შენი უფლება-მოვალეობების შესახებ.
— GLOW ეს არის ორგანიზაცია, რომელიც საშუალებას აძლევს გოგონებს, გაეცნონ საკუთარ უფლებებსა და შესაძლებლობებს, აგრეთვე მიიღონ ინფორმაცია ისეთ საკითხებზე, როგორიცაა: გარემოს დაცვა, ჯანსაღი ცხოვრების წესი, მოქალაქეობრივი პასუხისმგებლობა და სხვ. რაც შეეხება ელჩებს, ჩვენ ის გოგონები ვართ, რომლებიც სხვადასხვა სახის პროექტებს ვახორციელებთ ორგანიზაციის მხარდაჭერით და ჩვენს საცხოვრებელ გარემოსა და საზოგადოებაზე პოზიტიური გავლენის მოხდენას ვცდილობთ.
— როგორ გესახება მომავალი, სად აპირებ სწავლის გაგრძელებას, რამდენად განსაზღვრა ამერიკაში გატარებულმა პერიოდმა შენი სამომავლო გეგმები, შეუწყო თუ არა ხელი პირად და პროფესიულ ზრდას?
— პირველი, რასაც ვფიქრობ, არის ის, რომ ვიყო აქტიური FLEX პროგრამის კურსდამთავრებული და მაქსიმალურად შევეცადო, აქ მიღებული გამოცდილება სხვებს გავუზიარო. რაც შეეხება პროფესიას, დანამდვილებით ვიცი, მინდა ვიყო ადამიანი, ვინც ხალხისა და საკუთარი ქვეყნის კეთილდღეობაზე იზრუნებს! ამის გაკეთებას კი პროფესია არ განსაზღვრავს. თუმცა, სავარაუდოდ, იურიდიულზე ჩავაბარებ და საქართველოს უნივერსიტეტში განათლების მიღების შემდეგ, საზღვარგარეთ, რომელიმე უნივერსიტეტში ჩაბარებაზე ვიფიქრებ. ერთი წლის წინ, როდესაც ჩემი ბევრი ნათესავის რჩევას ვითვალისწინებდი, ძალიან ბევრი რამ, მათ შორის, ექიმობაც კი მინდოდა, მეუბნებოდნენ, რომ ეს ჩემთვის შესაფერისი პროფესია იყო. თან ჩემს ძმას ვუყურებდი, რომელიც სამედიცინო უნივერსიტეტის დამამთავრებელ კურსზეა. მასზე ბევრი კარგი მესმოდა და ჩემთვის სამაგალითოა, ამიტომაც ვფიქრობდი, მეც იგივე პროფესია ამერჩია, თუმცა, ბედნიერი ვარ, რომ, საბოლოოდ, მაინც კარიერის დამოუკიდებლად გაკვლევა გადავწყვიტე და არა ძმის მიერ განვლილი გზის გამეორება. მთავარი, რაც ამერიკაში ვისწავლე ის არის, რომ შენ ცხოვრებას შენს მაგივრად ვერავინ გაივლის და ვერც ვერავინ დაგეგმავს. იმას კი, 70 წლის ასაკში, ერთ დილას რომ გაიღვიძო და თქვა „აი, ეს რომ გამეკეთებინა, იქნებ...“ სჯობს, ახალგაზრდობაშივე ის საქმე აირჩიო, რომელსაც შენს მოწოდებად თვლი.
— რას ურჩევ FLEX-ის პროგრამში მონაწილეობის მსურველებს?
— როგორც ერთ-ერთ წინა კითხვაში აღვნიშნე, ვურჩევდი იყვნენ ისეთები, როგორებიც ნამდვილად არიან და არანაირი როლის მორგებას არ ეცადონ. სჯეროდეთ საკუთარი თავის და პირველ ცდაზე წარუმატებლობის შემთხვევაში, არ დანებდნენ.
— როდის ბრუნდები საქართველოში, რა გენატრება ყველაზე მეტად და როგორია შენი თვალით დანახული საქართველო, ოკეანის მიღმა?
— ივნისის დასაწყისში ვბრუნდები. რაც შეეხება მონატრებას, მართლა ძალიან მიჭირს ერთი რამის გამოყოფა. ოკეანის მიღმა, საქართველო, მართლა სხვანაირი ჩანს. თუმცა, უფრო ალბათ ჩემს თვალში გამოჩნდა სხვანაირი, რადგან როდესაც მანდ ვარ, რეალობისათვის თვალის გასწორება და დადებითსა და უარყოფითზე საუბარი ძნელია. ვიტყოდი, რომ საქართველო ძალიან მდიდარი კულტურის, ისტორიისა და მყარი ურთიერთობების მქონე ქვეყანაა, რომლითაც ყოველთვის ვამაყობდი, ვამაყობ, ვიამაყებ და მიუხედავად ყველაფრისა, სადაც არ უნდა წავიდე, საბოლოოდ, ყოველთვის უკან — საქართველოში დავბრუნდები.
ესაუბრა მაკა ყიფიანი
|
