2018-06-21 კომიქსებისა და ვიდეოთამაშების ფესტივალი ეროვნულ ბიბლიოთეკაში მაკა ყიფიანი
საქართველოს პარლამენტის ეროვნული ბიბლიოთეკის, საქართველოში ამერიკის საელჩოსა და შემოქმედებითი გაერთიანების „პარსეკ 1“ ხელშეწყობით, საქართველომ პირველად უმასპინძლა კომიქსებისა და ვიდეოთამაშების ფესტივალს, რომელიც ეროვნულ ბიბლიოთეკაში გაიმართა და რამდენიმე მიმართულებას მოიცავდა — კომიქსების გამოფენა, საგანმანათლებლო პრეზენტაციები, კოსტუმირებული სანახაობა, თეატრალური მაკიაჟის ხელოვნება, სხვადასხვა ეროვნების ხელოვნების, მათ შორის, ამერიკელი მხატვრის, დევიდ კამის ნამუშევრები. ფესტივალმა განსაკუთრებული შთაბეჭდილება მოახდინა იმ დამთვალიერებელზე, ვის ინტერესის სფეროშიც კომიქსები, მანგა, სამაგიდო თუ ვიდეოთამაშები და ქოსფლეი შედის. ერთ სივრცეში გაცოცხლებული მარველისა და დისის გმირები, ვიზუალური პოეზია, სიტყვისა და გამოსახულების ბალანსი, სხვადასხვა ეროვნების მხატვრების მიერ შექმნილი კომიქსები საოცარ სანახაობას ქმნიდა.
კომიქსებისა და ვიდეოთამაშების ფესტივალი მომავალშიც ჩატარდება და ბიბლიოთეკის ერთგვარ ტრადიციად იქცევა. აღსანიშნავია, რომ ამერიკის საელჩოს კულტურის ატაშემ, დამიან ვამპლერმა ეროვნულ ბიბლიოთეკას ძვირადღირებული ისტორიული კომიქსების გამოცემები და ნახატები გადასცა საჩუქრად.
კომიქსი ერთ-ერთი ყველზე წარმატებული და ცნობილი ლიტერატურული ფორმაა, რომლის დაბადების ადგილადაც ამერიკის შეერთებული შტატები ითვლება. მსოფლიოში კომიქსების მწარმოებელი ორი წამყვანი კომპანიაა — მ და დ, რომლებიც ერთმანეთს სერიოზულ კონკურენციას უწევენ. თავდაპირველად, ვიზუალური ხელოვნების ეს მიმართულება კარიკატურების ილუსტრირებისთვის გამოიყენებოდა, სასაცილო და ტრივიალური ისტორიებით, თუმცა, მოგვიანებით ის განვითარდა და ერთ-ერთ ყველაზე სერიოზულ და მნიშვნელოვან ლიტერატურულ ჟანრად ჩამოყალიბდა. დღეს უკვე მარტივად შეხვდებით ინგლისურ და სხვა უცხოენოვან კომიქსებს. აღსანიშნავია, რომ დაინტერესებისა და მოთხოვნის მიუხედავად, ქართული კომიქსების დეფიციტი ჯერ კიდევ გვაქვს, თუმცა კომიქსები ნელ-ნელა საქართველოშიც პოპულარული ხდება.
კომიქსებისა და ვიდეოთამაშების ფესტივალის ტრადიციად დამკვიდრება საქართველოში კომიქსების პოპულარიზაციას შეუწყობს ხელს, რაც სხვადასხვა ასაკის მკითხველისა და შემოქმედისთვის სახალისო სტიმულიც იქნება.
მაია სიმონიშვილი, ეროვნული ბიბლიოთეკის ანგლო-ამერიკული სამკითხველო დარბაზის კურატორი: „კომიქსები ისევე იყო აკრძალული საბჭოთა კავშირში, როგორც ჯინსები, როკ-მუსიკა და საღეჭი რეზინა, რადგან ზედაპირულ ჟანრად ითვლებოდა. კომიქსებს სერიოზული შინაარსი აქვს, თუმცა, სახალისო ფორმის გამო, ხშირად აკრიტიკებდნენ. სინამდვილეში, კომიქსებს საკუთარი გამომსახველობითი ენა აქვს, რომელიც მისი მოყვარულებისთვის ცნობილია. ჩვენს დარბაზში რამდენჯერმე მკითხეს სტუდენტებმა და მოსწავლეებმა, თუ გვქონდა კომიქსები და შესაბამისი ლიტერატურა. იმდენად ხშირად, რომ მივხვდი, მოთხოვნა დიდია ჩვენს საზოგადოებაში. რამდენიმე ხნის შემდეგ, ამერიკის საელჩოს კულტურის ატაშესთან, ბატონ დამიან ვამპლერთან საუბრისას გაირკვა, რომ საელჩო ხელს უწყობს ახალგაზრდა ხელოვანების ამ მიმართულებით განათლებას და პირველი ფესტივალის ჩატარებაც დავგეგმეთ. ფესტივალი არტისტთა ახალი გაერთიანების „პარსეკ 1“ მონაწილეობით გაიმართა. წარმოდგენილი იყო პირველი ვიდეოთამაშებიც, ე.წ. რეტროთამაშები, რომლითაც კომპიუტერი და ვირტუალური გმირები გავიცანით. უნდა აღვნიშნო, რომ ინგლისურენოვანი კომიქსები საკმაოდ ძვირი სიამოვნებაა, ეს არც ისე ადვილად ხელმისაწვდომი ჟანრია და ჩვენთან მათი რუსული ვარიანტია გავრცელებული მაშინ, როდესაც ქართველი ხელოვანები ძალიან საინტერესო ნამუშევრებს ქმნიან. ასეთი ფესტივალი ხელს შეუწყობს იმასაც, რომ ქართული პროდუქტი შეიქმნას. მოხარულები ვართ, პირველად, მრავალ ახალგაზრდა ხელოვანსა და მოყვარულს ერთად მიეცა საშუალება, წარმოედგინათ საკუთარი ნამუშევრები, კოსტუმირებული სანახაობა და ამდენი გახარებული სტუმარი გვყავდა.“
როგორც აღვნიშნეთ, გამოფენაზე წარმოდგენილი იყო მარველის კომიქსების ცნობილი ავტორისა და ილუსტრატორის, დევიდ კამის ნამუშევრებიც. ავტორი საკუთარ ნამუშევრებს ასე ახასიათებს: „ფსიქოლოგიური რამ ხდება ამ დროს. ეს ჩემთვის ძალიან საინტერესოა. როდესაც კომიქსს ვქმნი, არც კი ვფიქრობ, რომ მე ნამდვილ ხელოვნებას ვქმნი. ვთვლი, რომ ნამდვილი ხელოვნება სწორედ მკითხველის ტვინში იწყება, როდესაც ისინი კომიქსს კითხულობენ და თავიანთ გონებაში, თავიანთ წარმოსახვაში ასრულებენ იმ ვიზუალს, რასაც ფურცლებზე ხედავენ. ამ პროცესში მათი წარმოსახვაა ჩართული. სწორედ ასე ვქმნი ჩემს ტექსტებსა და ნახატებს, რომ მაქსიმალურად ჩაერთოს მკითხველის წარმოსახვა. კომიქსის კითხვას რომ დაასრულებენ, წიგნმა მათ გონებაში უნდა გააგრძელოს ცხოვრება.“
ვაგზომ ჰანოფი, გაერთიანების „პარსეკ 1“ წარმომადგენელი და ფესტივალის ორგანიზატორი: „მე ძალიან ბევრ ნიჭიერ ქართველ არტისტს შევხვდი, მათი უმეტესობა აქ არის, ამ ფესტივალის ორგანიზება სწორედ ასეთი ხელოვანების დახმარებას ემსახურება, რათა საზოგადოებას საკუთარი ნამუშევრები გააცნონ.“
დემიენ ვამპლერი, ამერიკის შეერთებული შტატების საელჩოს კულტურის ატაშე: „კომიქსები ამერიკული ხელოვნების ერთ-ერთი ფორმაა. ამიტომაც, ამერიკის შეერთებული შტატების საელჩოსთვის ამ ფესტივალის მხარდაჭერა ძალიან მნიშვნელოვანია. იმედი მაქვს, მსგავსი ღონისძიებები მომავალში უფრო ხშირად გაიმართება და ქართველ ხელოვანებსაც მეტი შესაძლებლობები მიეცემათ.“
დაჩი სვანიძე, კომიქსების მხატვარი, ფესტივალის მონაწილე: „ფესტივალში პირველად ვმონაწილეობ, მსგავსი ფესტივალები საზღვარგარეთ ხშირად ტარდება, მეც ბავშვობიდან ოცნებად მქონდა, კომიქსების ფესტივალში მიმეღო მონაწილეობა და როგორც კომიქსების მხატვარი წარვმდგარიყავი. მიხარია, რომ დღეს აქ ვარ.“
კომიქსების ფესტივალი მოიცავდა შეხვედრებს ადგილობრივ მხატვრებთან და ავტორებთან, მონაწილეთა პრეზენტაციებსა და ლექციებს, დამთვალიერებელმა რამდენიმე ქვეყნის არტისტიც გაიცნო. აშშ-ს საელჩოს მხარდაჭერით, კომიქსებისა და ვიდეოთამაშების ფესტივალი ეროვნულ ბიბლიოთეკაში, მომავალში, უფრო მეტი ქართული ნიმუშებით გაიმართება.
|