2015-10-08
***
მანდატურმა დამიკაკუნა კარზე:
— გისმენ.
— მშობელი გელოდებათ, დირექტორის ნახვა მინდაო, ბავშვი მოჰყავს ამ სკოლაში.
— არ მაქვს ადგილები.
— შემოვიდეს? ვუთხარი, რომ ვერავის მიიღებთ, სავსეა კლასები და მაინც თქვენს ნახვას მოითხოვს.
— შემოვიდეს.
მორიდებული იერით, გამხდარმა, თაგვისფერთმიანმა ქალმა შემოაბიჯა. არ ჰგავდა ჩვეულებრივ მთხოვნელს, ზოგი საჩხუბრად შემართულია, მიზეზს ეძებს სიტყვაზე ჩაგეჭიდოს. მეტწილად რიდი იგრძნობა, თითქოს ბავშვობიდან გადმოჰყვათო დირექტორის მიმართ პატივისცემა.
დაბნეული იდგა, შევთავაზე სკამი, კიდეზე ჩამოჯდა. რაღაცნაირად მოკუნტული, თითქოს შეშინებული რაღაც ფარული დანაშაულით.
— გისმენთ, რით შემიძლია დაგეხმაროთ?
— თქვენ ინვალიდი ხართ? — გამაოცა კითხვამ. უსიამოდ მომხვდა გულზე „ინვალიდი“.
— არა, მაგრამ ეტლში გავატარე რაღაც პერიოდი.
— არ გეტყობათ.
— მეტყობა, როცა დავდივარ, დაკვირვებული თვალი შეამჩნევს, — ხელები ვერსად მიჰქონდა. დამნაშავე სახით იჯდა.
— სკოლაში გყავთ ინვალიდები?
— კი, რამდენიმე სპეციალური საჭიროების მოსწავლეა აქ. — ვცდილობ, ვაგრძნობინო არ თქვას „ინვალიდი”.
— ერთადერთი შვილი მყავს, დაუნის სინდრომით, არ იღებენ ბაღში, ყველამ უარი მითხრა, არავის უნდა ზედმეტი პრობლემა, — ატირდა. წყალი დავუსხი, ხელზე ხელი დავადე, ადამიანებს ამშვიდებთ სითბო.
— რამდენი წლისაა?
— 4 წლისაა და ხალხმა მითხრა თქვენ ეხმარებით ასეთ ბავშვებს.
— კი, ვეხმარები, მაგრამ სასკოლო ასაკის უნდა იყოს.
— მიიღებთ ჩემს შვილს სკოლაში?
— რა თქმა უნდა. მყავს ბავშვები გონებრივი ჩამორჩენით, ცერებრალური დამბლით, აუტიზმით, დაუნის სინდრომითაც.
— შორს ვცხოვრობ, ახლა სოფლიდან მოვედი, აქ როგორ ვატარო? — ჩაფიქრდა.
— 2 წელი ვერ მოვა და მანამდე მოვიფიქრებთ რამეს.
— ბაღში არ იღებენ, შარიაო შენი შვილი, არაფერს აშავებს, უბრალოდ, არ ლაპარაკობს. ძალიან თბილია, ყველაფერი ესმის, დამჯერია, წყნარი, — მარწმუნებს.
— მჯერა, მაგრამ ჯერ პატარაა სკოლისთვის.
— დარეკავთ ბაღში?
— სამინისტროში დავრეკავ. — ავიღე ტელეფონი, დავურეკე, ვისაც სკოლიდან ვაბარებთ ანგარიშს სსსმ ბავშვებზე. ვკითხე ჭკუა.
— არ გვეხება ბაღები, გამგეობას მიმართოს ან მერიას.
მშობელმა მაშინვე ამოიღო წერილი.
— აი, წაიკითხეთ, დავწერე.
წერილში დეტალურად იყო აღწერილი სიტუაცია. გულისმომკვლელად ითხოვდა დედა დახმარებას შვილისთვის, რომ ბაღში მიეღოთ.
— მიიტანეთ გამგეობაში.
— ხვალ მივიტან, ერთი თხოვნა მაქვს.
— გისმენთ.
— შეგიძლიათ თქვენი ბავშვები მაჩვენოთ? ის ოთხი.
— კი, ბატონო. — ისტმენეჯერს დავუძახე.
— თემო, რომელი სსსმ ბავშვია ამწუთას სკოლაში?
— აიშე და ლევანი.
— აიშეს უთხარი, დირექტორს მოენატრე-თქო და გამოგყვება.
— კარგი.
დაველოდეთ. ქალი დაძაბული იჯდა. ცოტა ხანში გაიღო კარი და თემომ აიშე შემოიყვანა. მეექვსე კლასშია, უპეები ხშირად ულურჯდება, კოპშეკრული იყურებოდა, ვიგრძენი ძალიან ნაწყენია.
— მოდი ჩემთან, ვინ გაგაბრაზა, აიშე, — ვიფიქრე, ხომ არ დაფრთხა, რომ წამოიყვანეს კლასიდან. უფრო შეკრა წარბი, მოვიდა, ხელები შემომხვია და თავი დამადო:
— ეშგინმა, ეშგინმა... მე... ეშგინმა.
— რაო, რა გითხრა? — თავზე გადავუსვი ხელი. გული ძალიან უცემდა, აშკარად შფოთავდა:
— ხელს მიშლიო, ეშგინმა, ხელს მიშლიო, არ ვუშლი, არ ვუშლი. — მივიხუტე, ნელ-ნელა დაწყნარდა. კოპს მაინც კრავდა.
— ვიცი, რომ არ უშლი, დაველაპარაკები ეშგინს, აიშე, ნუ გეშინია.
— არ ვუშლი, არა, შენ გიშლი?
— არ მიშლი, მე ხომ იცი, ძალიან მიყვარხარ.
— ვიცი. პლასტელინი ხომ მაჩუქე, მაჩუქე, ხომ მაჩუქე? — მიმეორებს გულმოდგინედ.
— გაჩუქე.
— დედამ აიღეო, არ გაჩუქაო, არ დამიჯერა, უთხარი, დამიჯეროს.
— აუცილებლად ვეტყვი, — ლოყა მომადო, გაიტრუნა. მერე მომცილდა და დოინჯი გაიკეთა:
— პლასტილინით ვთამაშობ.
— კიდევ გაჩუქო?
— მაქვს.
— ფანქრები ხომ არ გინდა?
— მაქვს.
— რვეული?
— მაქვს. ეს რატომ ტირის? — ახლაღა მივაქციე მშობელს ყურადღება, იჯდა და ცრემლები სცვიოდა, თავს ვერ იკავებდა.
— აბა, ვკითხოთ, რატომ ტირი? — ქალმა მაშინვე მოიწმინდა ცრემლები.
— რატომ ტირი? — გაუმეორა აიშემ. — მე გაგაბრაზე? რატომ ტირი? — გაიღიმა მოტირალმა.
— თავი მტკივა და ვტირი.
— დალიე წამალი. დირექტორი მოგცემს. ხომ მისცემ?
— მივცემ, აბა, რას ვიზამ, აიშე.
— არ იტირებ? ხომ არ იტირებ? — ისევ დოინჯშემორტყმული უყურებს მკაცრად.
— არა, აღარ ვიტირებ. მოგწონს სკოლა?
— ხან მომწონს, ხან არა.
— მასწავლებლები გიყვარს?
— ანა მიყვარს, კიდევ მაია მიყვარს, საბინა და დირექტორი. დირექტორს ორი სახელი აქვს.
— მართლა?
— კი, დირექტორი ჰქვია და შორენა ჰქვია. ორივე ჰქვია.
— მე შორენა მქვია, აიშე და დირექტორად ვმუშაობ.
— აქ მუშაობ?
— კი, აქ ვმუშაობ.
— რას აკეთებ?
— ოთახი მოგწონს? გაკვეთილის მერე რომ თამაშობ და ხატავ?
— კი.
— ეგ გაგიკეთე, მასწავლებელი ანა მოგიყვანე. ხომ გიყვარს ანა.
— პლასტილინი და ფანქარიც შენ მიყიდე?
— კი, მე გიყიდე.
— კომპიუტერიც?
— კომპიუტერიც.
— პუფები?
— პუფებიც.
— აბა, კარგად მუშაობ.
— მე მგონი კარგად ვმუშაობ.
— მეც ასე მგონია, — დამეთანხმა.
მასწავლებელი შემოვიდა.
— წავიდეთ, აიშე?
— კი, დავხატოთ. შორენას დირექტორი არ ჰქვია.
— მართლა?
— პლასტილინი მაქვს, ტორტს გავაკეთებ. — ატიტინდა.
— წავიდეთ, აიშე. — გოგონა მომეხუტა, მერე მშობელს შეხედა ინტერესით, ისევ ტიროდა გალეული ქალი.
— არ იტირო, დირექტორს უთხარი, ის მოგცემს წამალს. — და გავიდა.
— არ შეიძლება ტირილი, დაწყნარდით. — დაველოდე. მშვიდად ვიყავი. მესმოდა მისი განცდები.
— ლევანიც მაჩვენეთ. — ჩავედით პირველ სართულზე. ადაპტირებული მაქვს ყველაფერი. დავათვალიერებინე პანდუსი, ტუალეტი, კლასები, დავუკაკუნეთ პირველ კლასს, სადაც ზის 13 წლის ლევანი ცერებრალური დამბლით. გაგვიღო კარი მასწავლებელმა.
ბავშვებმა ერთხმად დასჭექეს:
— გა-მარ-ჯო-ბა!!
— გაგიმარჯოთ, როგორა ხართ?
— კარ-გად!
ლევანი გაბადრული მომესალმა, ხელი ამიწია.
— ლევან, ეს ჩემი ნაცნობია, შენი გაცნობა უნდა.
— ძალიან კარგი, — მეტყველებაც უჭირს, სხეული უცახცახებს, მაგრამ გულმოდგინედ ცდილობს ხელი ჩამოართვას.
— ლევან, მოგწონს სკოლა?
— ძალიან.
— ახალი რა ისწავლე? — ვეკითხები.
— ცხოველები.
— ნახვამდის, — მალე დავტოვეთ კლასი, რადგან ქალი ისევ ტიროდა. დერეფანში მივაცილებდი, მანდატური მოიჭრა:
— კასტეტი ვუპოვეთ მოსწავლეს.
კასტეტი ბაზარში იყიდება, რკინის ნივთია, სახიფათო, ხელზე იკეთებენ და საშინელების დატრიალება შეუძლია, ისჯება მისი ტარება. აკრძალული ნივთია. გული გადამიქანდა.
— იჩხუბა კასტეტით?
— არა, ისე ეკეთა ხელზე.
— უბნის ინსპექტორს დაურეკეთ?
— კი, აგერაა. — ფორმიანი ინსპექტორი უკვე დერეფანში მოქროდა.
— დამრიგებელი სადაა? — მიმავიწყდა დღევანდელი სტუმარი, გავვარდი კლასისკენ ინსპექტორის შესაკავებლად.
— ასე არ შეიჭრათ ოთახში, ბავშვები არ დააშინოთ.
— აბა, როგორ გამოვიყვანო კლასიდან.
— მე გამოვიყვან. გვარი მითხარით.
— კი, ბატონო, — მიწვდის ჩანიშნულს.
გავაღე კლასი და გვარით ვუხმე მაღალკლასელ ბიჭს. ფერი ეცვალა.
— გამოდი, ნუ გეშინია, მეც აქ ვარ. — მანდატურის ოთახისკენ გავიყვანე. იდაყვზე შემეხო ვიღაც. მოვბრუნდი, მშობელი, რომლის სახელიც არ ვიცი.
— წავედი, დიდი მადლობა ყველაფრისთვის. თქვენ ნამდვილი დირექტორი ხართ, მოვალ ხოლმე თუ შეიძლება.
— მობრძანდით, როცა გნებავთ.
— ბავშვს მოვიყვან, გაგაცნობთ.
— ძალიან კარგი. — სასწრაფოდ დავემშვიდობე და შევდიე მოსწავლეს. ხელი ხელზე მეკიდა, ერთიანად ცახცახებდა. შეეშინდა ინსპექტორის.
— სად იყიდე კასტეტი? — მრისხანედ ჰკითხა პოლიციელმა.
— ნუ უყვირით, — აღვშფოთდი.
— არ ვუყვირი, ვეკითხები, თქვენ ამის მასწავლებელი ხართ? რას იცავთ ყოველ წამს, დირექტორს დაუძახეთ, გირჩევნიათ, — მკვახედ მითხრა.
— დირექტორი ვარ. — მაშინვე შეეცვალა სახე, ინტერესით დამაკვირდა.
— თქვენა ხართ შორენა?
— დიახ. — ვიგრძენი საქმე ისე წავიდოდა, როგორც საჭირო იყო.
— დააშავა ბავშვმა, მივხედავთ, არაა საჭირო ყვირილი და ფეხების ბაკუნი.
— გასაგებია, ქალბატონო, მაგრამ აქტი უნდა შევადგინოთ.
— გეთანხმებით, — ბიჭს შევხედე. ხელს არ მიშვებდა.
— აბა, დავიწყოთ, — მანდატურმა სკამი გამოსწია და ფურცელი აიღო.
საღამოვდება, მეორე ცვლა მალე წავა სახლში, ჯერ ისევ თბილა, არადა სექტემბრის ბოლო დღეებია.
ნეტავ, რამდენ ხანს ვიმუშავებ აქ?
მალე ოცდაჩვიმეტი წლის გავხდები.
ამაზე ფიქრის დროა?
გადავხედე ინსპექტორს, ჩუმად წერდა ისიც. კედელს მივეყრდენი ზურგით.
— პირველ შემთხვევაზე აჯარიმებთ?
— არა, ვაფრთხილებთ მშობელს.
— გასაგებია.
შორენა ხუხუა
მარნეულის მე-2 საჯარო სკოლის დირექტორი
|