2012-12-05 „სადამსჯელო ღონისძიება - 2011“-ს შეწირული პროფესიონალები განათლების მინისტრის პედაგოგებისა და სკოლის დირექტორებისადმი მიმართვამ, რომელიც ძალიან ადამიანური და ლოგიკურია, ერთი შეხედვით მარტივი, დაგვანახა, რომ საქმე არც ისე იოლად მოსაგვარებელია. სამართლიანობის აღდგენის სურვილით გადადგმული ეს ნაბიჯი, ალბათ, მეტ-ნაკლებად ეფექტური შედეგით მხოლოდ კომისიის შექმნითა და თითოეული საჩივრის ზედმიწევნით შესწავლით დასრულდება. ამავე მიმართვიდან ჩანს, რომ სამინისტრო მხოლოდ მავანთა კეთილი ნების იმედად არ არის და ამგვარი კომისიის შექმნას ნამდვილად აპირებს.
საქმე ის არის, რომ ბოლო ორი წლის განმავლობაში უპრეცედენტოდ ბევრი პედაგოგი და დირექტორია დათხოვნილი სკოლიდან. მიზეზი სხვადასხვაგვარია — პოლიტიკური მოტივი (?!), ოპტიმიზაცია, მცირე საათობრივი დატვირთვა და ა.შ. პირველი ტალღა 2010 წლის 9 ნოემბრის მეთორმეტეკლასელთა აქციას მოჰყვა, ისინი საატესტატო გამოცდების დაჩქარებული წესით შემოღებას აპროტესტებდნენ და გადაწყვეტილების ერთი წლით გადავადებას მოითხოვდნენ. თითქოს არაფერი განსაკუთრებული, მით უმეტეს, მიუღებელი ამ მოთხოვნაში არ იყო, შეიძლებოდა შეხვედროდნენ, აეხსნათ, მათი აზრიც მოესმინათ, იქნებ დაერწმუნებინათ კიდეც, ისინი ხომ 17-18 წლის ახალგაზრდები იყვნენ და უფლება ჰქონდათ დაინტერესებულიყვნენ საკუთარი მომავლით. ყველას გვახსოვს, რა მიიღეს სანაცვლოდ — აქციის მონაწილეებმა სიტყვიერი შეურაცხყოფა ქვეყნის ხელისუფლებისგან, ხოლო მათმა დირექტორებმა მძიმე ანგარიშსწორება. დაუზუსტებელი ინფორმაციით, სხვადასხვა მოტივით ასამდე სკოლიდან გაუშვეს დირექტორები და პედაგოგები. ერთ-ერთი პირველი 149-ე საჯარო სკოლა იყო. მისი ყოფილი დირექტორი, ბიოლოგიის მეცნიერებათა დოქტორი მაია გიორგაძე, ის ადამიანია, რომელიც ძალიან ღირსეულად, უშიშრად დაუპირისპირდა სამინისტროს გადაწყვეტილებას ხელი მოეწერა განცხადებისთვის საკუთარი ნებით სამსახურიდან გათავისუფლებაზე. ქალბატონი მაია ასე იხსენებს იმ დღეს: „ღამის 8 საათი იქნებოდა სამინისტროში რომ მივედი (ამ დროს დაგვიბარეს), ჩემთან ერთად იყვნენ ჩემი კოლეგები, სულ რვა დირექტორი. მოგვექცნენ ისე, როგორც ექცევიან, ალბათ, ყველაზე მძიმე დანაშაულის ჩამდენთ. გაგვჩხრიკეს განსაკუთრებული მონდომებით, დაგვატოვებინეს ჩანთები, მობილური ტელეფონებიც კი და ასეთი მძიმე ფსიქოლოგიური დარტყმის შემდეგ (რაც, მათი აზრით, ჩანაფიქრის განხორციელებისთვის აუცილებელი პირობა იყო) აღმოვჩნდი გენინსპექციის უფროსთან, ირაკლი ანდრიაშვილთან. მას ხელში ეჭირა დისკი და მეუბნებოდა, რომ საპროტესტო აქციაში ჩემი სკოლის მეთორმეტეკლასელებმა მიიღეს მონაწილეობა, რაც აღბეჭდილია ფირზე, რის გამო მინისტრმა მიიღო გადაწყვეტილება ჩემი სამსახურიდან დათხოვნის თაობაზე. ბუნებრივია, ვიდეომასალის ჩვენება მოვითხოვე. მე მხოლოდ ერთი მეთორმეტე კლასი მყავდა და სკოლაში იმყოფებოდა. რა თქმა უნდა, ვიდეომასალა არ მაჩვენეს. მეც არ მოვაწერე ხელი მზა განცხადებას, ჯერ ერთი, თუნდაც ყოფილიყვნენ ჩემი მოსწავლეები საპროტესტო აქციაზე, ამაში ვერც მათ და ვერც ჩემს დანაშაულს ვერ ვხედავდი და მეორეც, მე არჩეული დირექტორი ვიყავი და ვადა 2013 წლის ზაფხულში გამდიოდა, მაგრამ უნდა ითქვას, რომ შაშკინის ამ თამამ გადაწყვეტილებას ზურგს უმაგრებდა მისი წინამორბედის მიერ კანონში შეტანილი ცვლილება — სამეურვეო საბჭოს მიერ უარის შემთხვევაში, მინისტრს უფლება აქვს დაითხოვოს დირექტორი. სწორედ ამ უფლებით ისარგებლა მაშინ შაშკინმა ჩემი და სხვა არჩეული დირექტორის დათხოვნისას. იმ დღესვე გამაფრთხილეს, რომ თუ მაშინვე არ მოვაწერდი ხელს განცხადებას სკოლიდან საკუთარი სურვილით წასვლის შესახებ, საქმე გამირთულდებოდა და ამას გენინსპექცია გააკეთებდა. არც მე და არც გენინსპექციამ საკუთარი გადაწყვეტილება არ შევცვალეთ და მეორე დღესვე შემოვიდა ჯგუფი სკოლის შესამოწმებლად. იქცეოდნენ სრულიად არაადეკვატურად, როცა რაიმე საბუთს გვთხოვდნენ და მივუტანდით, არ იღებდნენ, დარღვევად გვითვლიდნენ ძალადაკარგული კანონების შეუსრულებლობას და ა.შ. რა თქმა უნდა, რაიმე სერიოზული დარღვევა ამ შემოწმებით ვერ იპოვეს, მაგრამ ამას შედეგზე გავლენა არ მოუხდენია იმიტომ, რომ გადაწყვეტილება კარგა ხნის მიღებული იყო. შემდეგ საქმე ცოტა ხნით სამეურვეო საბჭომ გაურთულათ, ოთხჯერ ჩატარდა სხდომა, საბჭომ არც ერთხელ არ მიიჩნია შემოწმების მასალები საკმარისად დირექტორის გასათავისუფლებლად. ბოლოს შაშკინმა გამოიყენა კანონით მინიჭებული უფლება და 29 დეკემბერს გამათავისუფლა. ამავე მიზეზით, უფრო სწორად, იმის გამო, რომ ჩემზე გავლენის მოხდენა ვერ შეძლო (არც უცდია, რადგან მეთანხმებოდა და მიაჩნდა, რომ ასეც უნდა მოვქცეულიყავი ჩვენი ოჯახისა და ჩემი სკოლის მოსწავლეების ღირსებისათვის) სამსახურიდან დაითხოვეს ჩემი მეუღლეც, 148-ე სკოლის დირექტორი ვალერიან გიორგაძე. მას შემდეგ ორივე სკოლას ნაციონალური მოძრაობის კოორდინატორები უდგანან სათავეში, რომლებიც რესურსცენტრის უფროსმა და ადგილობრივი თვითმმართველობის წარმომადგენლებმა მოიყვანეს სკოლებში. აქტიურად იყო ჩართული მინისტრის მოადგილე კოკა სეფერთელაძეც. მე მასწავლებლობის გაგრძელებას ვაპირებდი, 6 საათი მქონდა ბიოლოგიაში და განვუცხადე კიდეც ახალდანიშნულ დირექტორს, რომ დავრჩებოდი სკოლაში. ორი დღის შემდეგ პასუხად გათავისუფლების შესახებ ბრძანება მივიღე. რაც შეეხება 148-ე სკოლას, როგორც ვიცი, შენობა გაიყიდა და იქ 51-ე სკოლის დირექტორის დავით ლაგვილავას კერძო სკოლა ფუნქციონირებს. ჩვენ კი ორივენი ორი წელია უმუშევარი ვართ, ოჯახი მძიმე მდგომარეობაშია, მაგრამ, როგორც ჩემი მეუღლე ამბობს, სამაგიეროდ, ჩვენმა შვილებმა იციან, რომ მათ არ ჰყავთ მშიშარა და უსამართლო მშობლები. ჩვენ კი სრულიად შეგნებულად წავედით ამ გზით, იმთავითვე ვიცოდი, რა შედეგიც მოჰყვებოდა სისტემასთან დაპირისპირებას, მაგრამ არ ვნანობ, კომპრომისის გზა რომ არ ავირჩიე, ეს ჩვენი პრინციპებისა და ღირსების საკითხი იყო“.
თითქმის ანალოგიურია ის, რაც 173-ე სკოლაში მოხდა. ქალბატონი მზია გიორგობიანიც ღამის 10 საათზე გამოცხადდა გენინსპექციაში. „ძალიანაც არ გამკვირვებია, რადგან სკოლაში მანდატურების შემოსვლის შემდეგ, მათი პატაკების საფუძველზე, ნებისმიერ უმნიშვნელო საკითხზე გვიბარებდნენ და ახსნა-განმარტებას გვთხოვდნენ, — ამბობს ყოფილი დირექტორი ქალბატონი მზია — იმ დღეს ძალიან ბევრი საქმე მქონდა სკოლაში. დიდი სკოლაა, მარტო 250 მეთორმეტეკლასელი მყავდა (9 პარალელური), სულ 2300 მოსწავლით, მთელი დღის განმავლობაში მიხდებოდა შენობაში ტრიალი, შინ ძალიან დაღლილი დავბრუნდი, ისიც არ ვიცოდი, რომ მეთორმეტეკლასელთა აქცია გამართულა. ამიტომ თავდაპირველად ვერც კი მივხვდი რას მეკითხებოდნენ. თან ძალიან განერვიულებული შევედი ანდრიაშვილთან იმ ჩხრეკის გამო, სამინისტროს შესასვლელში რომ მოგვიწყვეს, მხედველობის სათვალეც კი დამატოვებინეს. მერე კი გავერკვიე რაშიც იყო საქმე, არაფერი მიუკიბ-მოუკიბავს გენინსპექციის უფროსს, პირდაპირ განცხადება მომაწოდა, გათავისუფლებული ხართ და ხელი მოაწერეთო. უსათვალოდ ვერ გავარჩიე რა ტექსტი იყო და ვთხოვე, წამიკითხეთ მაინც რაზე მაწერინებთ ხელს-მეთქი — მივმართავდი სამეურვეო საბჭოს, გავეთავისუფლებინე დირექტორის თანამდებობიდან. ვუთხარი, ჩვენი სკოლა ოპტიმიზებულია, სამეურვეო საბჭო არ გვყავს და როგორ მივმართო მეთქი, შევცდითო „შეწუხდნენ“ და ახალი განცხადება მომაწოდეს, თან დამემუქრნენ, თუ ხელს არ მოაწერ, ინანებო. სხვა გზა არ მქონდა და დირექტორობა დავთმე, თუმცა მასწავლებლად დარჩენას ვაპირებდი, ფილოლოგი ვარ და საათებიც მქონდა. 27 წელი ვიმუშავე სკოლაში და, ბუნებრივია, ასე მოულოდნელად და სრულიად უმიზეზოდ სკოლიდან წასვლა ჩემთვის დიდი ტრაგედია იყო. სკოლის ახალმა დირექტორმა, ბადრაგისა და პატრულის გამოცდილებით, იმჟამად 117-ე სკოლის მანდატურმა თინათინ ნასიძემ ჩემი სურვილი არ გაითვალისწინა და კატეგორიულად მომთხოვა სკოლიდან წასვლა. ამას მოსწავლეთა პროტესტი და აქცია მოჰყვა, გახმაურდა მომხდარი და ჩემი დასჯის მიზნით შემოვიდა კიდეც გენინსპექცია, თორემ მეთორმეტეკლასელთა საპროტესტო აქციაში ვითომდა ჩემი მოსწავლეების მონაწილეობის დამადასტურებელი ვიდეომასალა არც ჩემთვის უჩვენებიათ, სასწავლო პროცესის დროს არც ერთ მათგანს სკოლის ტერიტორია არ დაუტოვებია და გაკვეთილების შემდეგ რომ შეერთებოდნენ კიდეც აქციის მონაწილეებს, ამას ვერც და არც გავაკონტროლებდი. მას შემდეგ უმუშევარი ვარ, კერძო სკოლებშიც კი მოახერხეს ჩემი დაბლოკვა. უკვე იანვარში 10 პედაგოგი დაითხოვა ახალმა დირექტორმა სკოლიდან, ზაფხულისთვის 45 იყო გათავისუფლებული. გახშირდა საჩივრები სხვადასხვა ინსტანციებში ნასიძის საწინააღმდეგოდ. მინისტრმა საკუთარი რჩეული, გაწეული ერთგულებისთვის, დააწინაურა და გენინსპექციაში გადაიყვანა. სკოლას ამით არაფერი შეღავათი და სიკეთე არ მიუღია, იგი შაშკინის კიდევ ერთი რჩეულით, შორენა ბუნტურით ჩაანაცვლეს, რომელიც იმავე პოლიტიკას ატარებს, რასაც მისი წინამორბედი. ორი წლის განმავლობაში 80-მდე პედაგოგმა და 600-მა მოსწავლემ დატოვა სკოლა — პედაგოგებმა იძულებით, მოსწავლეებმა — ნებაყოფლობით.
სამართლიანობა მოითხოვს, ჩვენს სკოლაში მომხდარიც შეისწავლოს კომისიამ და ისეთი გადაწყვეტილება მიიღოს, სკოლის ინტერესებს რომ შეესაბამება. ამ მოთხოვნით ჩვენ მივმართეთ კიდეც ახალ მინისტრს“.
დასაწყისში ვთქვი, სკოლებიდან პედაგოგთა დათხოვნას რამდენიმე მიზეზი ჰქონდა-მეთქი. როგორც ჩანს, პოლიტიკური მოტივით გაცილებით მეტი დირექტორი და პედაგოგი გათავისუფლდა, მათი ისტორიები ძალიან ჰგავს ერთმანეთს, ამიტომაც შემოვიფარგლეთ მხოლოდ ორი მაგალითით. თუმცა, იქნებ ერთი რომელიმე პედაგოგისთვის არც ჰქონდეს ამ მიზეზებს გადამწყვეტი მნიშვნელობა. მთავარი და თვალშისაცემი ისაა, რომ არასოდეს ასეთი წინდაუხედავი, მასშტაბური და გაუაზრებელი „ბრძოლა“ პედაგოგიური საზოგადოების წინააღმდეგ არ განხორციელებულა. მხოლოდ სკოლებს არ ვგულისხმობ — ასე მოხდა უმაღლეს სასწავლებლებსა და პროფესიულ კოლეჯებშიც.
43-ე საჯარო სკოლის ყოფილი სასწავლო ნაწილის გამგე, ქალბატონი ელზა ჯიბილიანი იხსენებს, რომ მათთან ეს პროცესი ცოტათი ადრე, მაისში დაიწყო, როცა გენინსპექცია სკოლებს ამოწმებდა. სრულიად უსუსური საბაბით ითხოვდნენ დირექტორებს, ამ ტალღაში მოყვა ბატონი ბესარიონ სიხარულიძეც, სკოლის მაშინდელი დირექტორი, რომელიც კარგი ავტორიტეტით სარგებლობდა სკოლაში. მალე შაშკინი ეწვია 43-ეს, ახალ დირექტორთან, ნაირა ბახიასთან ერთად, მათ დაათვალიერეს შენობა, რომლის შეერთებაც უკვე გადაწყვეტილი იყო ყოფილ 58-ესთან. შემდეგ მოვლენები ასე განვითარდა: „ამ ვიზიტიდან ორი თვის თავზე დირექტორმა გადმოგვცა მინისტრის სიტყვები, რომ სკოლების ოპტიმიზაციიდან გამომდინარე დაგვეწერა განცხადებები გათავისუფლების შესახებ და შემდეგ ახლიდან დაკომპლექტდებოდა სკოლა. ჩვენ ეს შემოთავაზება გავაპროტესტეთ, რასაც მოჰყვა მუქარა, როცა ზეწოლა გაძლიერდა, განცხადებები დავწერეთ. ეს სასწავლო წლის დასასრულს მოხდა, 25 ივლისამდე დავდიოდით სკოლაში, თუმცა ხელფასი მხოლოდ 3 დღის ავიღეთ, ჩვენი საჩივარიც სწორედ გაუცემელ საზაფხულო ხელფასებს შეეხება, რომელიც არა თუ გათავისუფლებულ, სკოლაში დატოვებულ მასწავლებლებსაც არ მისცეს. არანაკლებ გვაწუხებს სკოლაში შექმნილი ვითარება, თითოეულმა ჩვენგანმა ათეული წელი გაატარა ქალაქის ამ ერთ-ერთ ყველაზე ძველ, ტრადიციულ, არაერთი სახელოვანი სპეციალისტისა თუ ღირსეული მოქალაქის აღმზრდელ სკოლაში. ადვილი არ არის პედაგოგისთვის სპეციალობის დათმობა. ასეთი კი 56-დან 32 აღმოჩნდა! არ ვიცი რა მიზეზით გაუშვეს ბახია, მაგრამ ახალ სასწავლო წელს 43-ეს დირექტორად ყოფილი მანდატური, შემდეგ 58-ეს დირექტორი თინათინ აბუთიძე დაინიშნა. სკოლისთვის სრულიად შეუფერებელი კანდიდატურაა, პროტესტის ნიშნად ორი ისეთი მასწავლებელიც წამოვიდა სკოლიდან, ვინც მას არ გაუშვია. ღირსების საქმეა, ყველასთან ხომ არ იმუშავებს თავმოყვარე ადამიანი! როგორც მეუბნებიან, თითქმის, არ ყოფილა შემთხვევა, რომ 9 საათზე სკოლაში იყოს, ყველა გაურბის მასთან ურთიერთობას, მშობლებიც უკმაყოფილონი არიან და მოსწავლეებიც...“
ქალბატონ ელზასთან შეხვედრის შემდეგ არაერთხელ ვცადე დირექტორთან დაკავშირება, მაგრამ უშედეგოდ, ხან სკოლაში არ იყო, ხან სკოლის ტერიტორიაზეაო, ხან გაკვეთილს ესწრებოდა (?!), პირად ნომერს კი არ მაძლევდნენ. შემდეგ იძულებული გავხდი რესურსცენტრის უფროსისთვის მეთხოვა მისი ტელეფონის ნომერი. დავურეკე და ორწუთიანი საუბრის შემდეგ კიდევ ერთხელ დავრწმუნდი, რა მძიმეა, როცა ადამიანი, სხვადასხვა გარემოებათა გამო, მისთვის სრულიად შეუფერებელ ადგილას აღმოჩნდება. კითხვებისთვის რომ თავი აერიდებინა, ისეთი არაბუნებრივი ხველება დაიწყო, პატარა ბავშვიც კი მიხვდებოდა, რომ სტყუოდა, თან ყელის ტკივილი მოიმიზეზა, მეტს ვერ დაგელაპარაკებითო მითხრა და ჩვენი საუბარიც ამით დამთავრდა. მაშინ გამახსენდა, წინა დღეს სკოლაში მივედი, ტელეფონით რომ ვერ დავუკავშირდი, მაგრამ სკოლაში არ დამხვდა, არადა უკვე 10 სთ. 30 წთ. იყო, გამოსვლისას უცნობმა მაღალკლასელმა ბიჭმა მითხრა, ქალბატონო, ჩვენ დირექტორი არ გვყავს, მაგას დირექტორად არავინ არ აღიქვამსო. ქალბატონ ელზას წუხილიც უფრო გასაგები გახდა ჩემთვის. ის ხომ რიგითი ფუნქციონერი არასოდეს ყოფილა, როგორც სასწავლო ნაწილის გამგე, დიდი გამოცდილების მქონე წარმატებული პედაგოგია. როგორც ადამიანის უფლებათა და სამოქალაქო განათლების სწავლების მხრივ, ისე როგორც ინგლისურის საუკეთესო სპეციალისტი, რომელმაც ძალზე სერიოზულ კონკურსში მოიპოვა ამერიკაში ორთვიანი სტაჟირების უფლება. ქალბატონი ელზა იმ პედაგოგებს ასახელებს, რომლებიც ორი სკოლის გაერთიანებას შეეწირნენ: აქსანა ნერსესიანი — ინგლისურის პედაგოგი, რომელმაც ასევე ამერიკაში გაიარა სტაჟირება; მანანა ჩაჩანიშვილი — ამერიკის საკონსულოს მიერ გამოცხადებული კონკურსის ფინალისტი; მარინა ფარსადანოვა — ბიბლიოთეკის გამგე, საჯარო ბიბლიოთეკის ყოფილი თანამშრომელი, რომელმაც სკოლის უკნიკალური რუსულენოვანი წიგნადი ფონდი ასობით ქართული წიგნით გაამდიდრა; მარიკა კევლიშვილი — ისტორიის მეცნიერებათა დოქტორი; ქეთევან ქავთარაძე, ირინა ბაღიშვილი და სხვ.
43-ეზე საუბრის დასასრულს აუცილებლად მინდა სინანულით აღვნიშნო, რომ, როცა ეს ამბები მოხდა, კოლექტივი სკოლის 100 წლის იუბილესთვის ემზადებოდა. აქაური ტრადიციით, კურსდამთავრებულები პერიოდულად ყოველთვის აწყობდნენ ასეთ შეხვედრებს. საბჭოთა კავშირის სხვადასხვა რესპუბლიკაში მცხოვრები 43-ელებისთვის ეს იყო არა მარტო ბავშვობის წლების გახსენება, საყვარელ პედაგოგებთან ურთიერთობით მიღებული სიამოვნება, არამედ შანსი, დახმარებოდნენ მშობლიურ სკოლას, უფრო ხშირად, ფინანსურად, რადგან მუდამ ისეთივე ლამაზი ყოფილიყო, როგორც მათ ბავშვურ მეხსიერებას შემორჩა. 100 წლის იუბილე კი, ბუნებრივია, უფრო მასშტაბურ სახეს აძლევდა ამ ტრადიციას. უკვე ხაზინადარიც შერჩეული იყო და პედაგოგებიც ყოველ ხელფასზე დებდნენ გარკვეულ თანხას. საქმის კურსში იყვნენ ბაქოში, ერევანში, მოსკოვში, ამერიკაში მცხოვრები კურსდამთავრებულები, ზოგიერთმა მათგანმა ფულიც კი გადმორიცხა. ყველა სულმოუთქმელად ელოდა თბილისში ჩამოსვლას... ახლა იციან, რომ ეს დღესასწაული არ შედგება, ყოველ შემთხვევაში, ჯერჯერობით, თანხებიც დაუბრუნდათ, ძალაშია მხოლოდ წინასწარ შედგენილი ღონისძიებათა გეგმა, რომლის განხორციელებაც, ვიმედოვნებ, დიდი ხნით არ გადაიდება.
კიდევ ერთი, 130-ე სკოლის შესახებაც მინდა გიამბოთ. ძნელი სათქმელია, რა მოტივით იყო განპირობებული დირექტორისა და პედაგოგების გათავისუფლება — პოლიტიკური თუ მცირე საათობრივი დატვირთვით. ყოფილი დირექტორი ხათუნა ნებიერიძე ამბობს, რომ შარშან მაისში მას გადასცეს ოპოზიციურად განწყობილი 17 პედაგოგის სია და რესურსენტრის უფროსის თანდასწრებით მათი სკოლიდან დათხოვნა „ურჩიეს“, წინააღმდეგ შემთხვევაში, თავად მოუწევდა თანამდებობის დატოვება. მან ეს დავალება არ შეასრულა და რამდენიმე თვის შემდეგ, 25 ოქტომბერს, მინისტრის ბრძანებით გათავისუფლდა კიდეც დირექტორის თანამდებობიდან. მისი თქმით, რეალური მიზეზი ეს იყო. ფორმალურად კი, ბრალად დასდეს სოციალურად დაუცველი მოსწავლეების შესახებ დოკუმენტაციის სამინისტროსთვის მიუწოდებლობა, რაც არ შეესაბამებოდა სიმართლეს. მას 86 მოსწავლის ამ სტატუსის დამადასტურებელი ყველა დოკუმენტი ჩაბარებული ჰქონდა სამინისტროში, როცა სრულიად მოულოდნელად სამინისტრომ მონაცემების ელქტრონული ვერსია მოითხოვა, რომლის მიწოდება ვერ მოხერხდა მითითებულ ვადაში, თუმცა, როგორც ითქვა, ეს ინფორმაცია სამინისტროში კარგა ხნით ადრე იდო. ქალბატონი ხათუნა ამბობს, რომ მსგავსი პრობლემა მაშინ ბევრ სკოლას შეექმნა. ის კი იძულებული გახდა თავად შეეძინა ამ 86 მოსწავლისთვის სახელმძღვანელოები. სასკოლო ფონდში არსებული I-VI კლასების სახელმძღვანელოების გარდა, მან ეს წიგნები ბანკიდან გამოტანილი თანხით შეიძინა და 14 სექტემბერს ყველა სახელმძღვანელო სკოლაში იყო. ასე რომ, არც ერთი სოციალურად დაუცველი მოსწავლე არ დაზარალებულა. მისივე განმარტებით, შეგნებულად შეფერხდა სკოლაში სარემონტო სამუშაოებიც და სასწავლო წლის დაწყებისთვის ერთი ფლიგელი ძლივს მოესწრო. ეს გახდა საბაბი იმისათვის, რომ სკოლაში გენინსპექციის ჯგუფი შესულიყო. „ოთხწელიწადნახევარში სამჯერ ვარ შემოწმებული. მე მგონი ასეთი რამ არსად არ მომხდარა. შემოწმების დასკვნაში ისეთი შენიშვნებია შესული, წინა შემოწმებისას რომ ჩაწერეს და გამოვასწორე. ასეა თუ ისე, ეს დასკვნა გახდა ოფიციალურად განთავისუფლების საფუძველი. ბრძანება რესურსცენტრის უფროსმა გადმომცა, თუმცა მანამდე საკუთარი განცხადებით წასვლაც შემომთავაზეს, რაზეც მე არ დავთანხმდი. ჩემი წამოსვლის მერე რესურსცენტრის უფროსი ამბობდა, დასაჭერი იყო და ვაპატიეთო (!). ძალიან საინტერესოა, რატომ მაპატიეს; თურმე იმასაც იკვლევდნენ, როგორ შევიძინე წიგნები და ა.შ. მთავარი, რაც ჩემ განთავისუფლებას მოჰყვა, დირექტორად ყოფილი მანდატურის, ამურ ხარტონიშვილის დანიშვნა იყო. შაშკინს ხომ ეს გეზი ჰქონდა აღებული — პროფესიონალების მანდატურებით ჩანაცვლება. ძალიან მალე, სულ რაღაც 2 თვეში, განთავისუფლდნენ კიდეც პედაგოგები“.
130-ე სკოლის დირექტორის მოვალეობის შემსრულებელსაც გავესაუბრე. ბატონი ამური თსუ კურსდამთავრებულია, ეკონომისტი, 2004-2010 წწ. რესპუბლიკური პარტიის წევრი და გურჯაანის რაიონული ორგანიზაციის აპარატის ხელმძღვანელი, მუშაობდა შპს „ჩუქურთმას“ გაყიდვების მენეჯერად. შემდეგ იძულებული გახდა შედარებით მაღალანაზღაურებადი სამსახური ეშოვა, რადგან მეუღლე და ორი შვილი უნდა ერჩინა და გადაწყვიტა საპატრულო პოლიციაში მოსახვედრად გამოცდები ჩაებარებინა. კურსის წარმატებით გავლის შემდეგ, სამი თვე იმუშავა, როცა განათლების მაშინდელმა მინისტრმა 22-ვე კურსდამთავრებულს მანდატურის ერთთვიანი კურსების გავლა და საპილოტე 7 სკოლაში სამსახური შესთავაზა. ასეც მოხდა. სწორედ აქედან გაიწვიეს იგი რეზერვში, საიდან დაბრუნებულმაც მონაწილეობა მიიღო დირექტორების კონკურსში და მაღალი ქულებიც დააგროვა, თუმცა სამსახურს მანდატურად აგრძელებდა, ვიდრე შაშკინმა 130-ე სკოლის დირექტორობა არ შესთავაზა. „მე აქ 2011 წლის ოქტომბრიდან ვმუშაობ, სიის შესახებ არაფერი ვიცი, ჩემთვის ასეთი რამ არავის შემოუთავაზებია. როგორც ვიცი, ეს კოლექტივი ნაციონალური მოძრაობის მხარდამჭერი იყო, ორი მათგანი კოორდინატორადაც მუშაობდა. რაც შეეხება გათავისუფლებას, ეს გადაწყვეტილება მას შემდეგ მივიღე, რაც საათობრივ დატვირთვას გავეცანი. ერთ საგანში 3-4-5-6-საათიანი დატვირთვა ჰქონდათ პედაგოგებს. მაგალითად, 10 ინგლისურის მასწავლებელი გვყავდა, ახლა 5-ია, ასევეა ქართულში, ისწავლებოდა შრომა, ძირითადად ფორმალურად, 2-3 საკერავი მანქანა აქვს სკოლას. ახლა შრომის მასწავლებელმა აღდგენის თხოვნით მომმართა, წრის ჩამოყალიბება შევთავაზე, ასე გაცილებით მეტს გამოიმუშავებს, ვიდრე 5-საათიანი შრომის გაკვეთილის ჩატარებით იღებდა. ხელოვნების პედაგოგმაც მომმართა, მასაც, ალბათ, დავაკმაყოფილებ. აუცილებლად მინდა აღვნიშნო, რომ მთავარი ამ გადაწყვეტილების მიღებაში არადემოკრატიული შრომის კოდექსია, კერძოდ, 37-ე მუხლი, რომელიც ამის უფლებას აძლევს დამსაქმებელს. თუ ეს კანონი შეიცვლება და სამინისტროც შეცვლის წესს საათობრივი განაკვეთის შესახებ, ვფიქრობ, მსგავსი საკითხები უფრო იოლად დარეგულირდება. სხვაზე ვერაფერს ვიტყვი, მაგრამ პოლიტიკური ნიშნით მე ამ საკითხს ნამდვილად არ მივდგომივარ, შინაგანადაც არ ვარ ასეთი, ამიტომაც ვიყავი რესპუბლიკური პარტიისწევრი. სხვათა შორის, ჩვენთან ასწავლიან „ქართული ოცნების“ მხარდამჭერი პედაგოგები, ერთი საუბნო კომისიის წევრიც იყო. რაც შეეხება ყოფილ დირექტორს, ვიცი, რომ მას გენინსპექციის შემოწმების შემდეგ მოუწია სკოლიდან წასვლა“.
ბატონი ამური ამბობს, რომ მზად არის აღდგენის თაობაზე ყველა პედაგოგს შეხვდეს და შეძლებისდაგვარად დაეხმაროს. თუ ასეა, გაუგებარი ხდება ორი თვის დანიშნულმა დირექტორმა, რატომ მიიღო მაშინ ასეთი მძიმე გადაწყვეტილება. ხომ შეიძლებოდა, მთელ კოლექტივთან ერთად, კათედრების მიხედვით, ემსჯელათ და მხოლოდ საკუთარი დაკვირვებით (როგორც თავად ამბობს) არ დაეთხოვა სკოლიდან 17 მასწავლებელი. რა თქმა უნდა, შეიძლებოდა და ასეც უნდა მომხდარიყო, თუ ის მართლაც თავისუფალი იყო გადაწყვეტილების მიღებისას. იმასაც ამბობს, რომ პედაგოგების შემცირებით სკოლას არავითარი ფინანსური დანაზოგი არ მიუღია. ეს კიდევ უფრო აძლიერებს ეჭვის საფუძველს.
ამიტომაც ვფიქრობ, რომ აუცილებელია კომპეტენტურმა კომისიამ იმსჯელოს თითოეული კერძო შემთხვევის ირგვლივ, რათა მაქსიმალურად გამოირიცხოს რაიმე სახის შეცდომა.
დაბოლოს, საკუთარი კომენტარის ნაცვლად მინდა შემოგთავაზოთ ამონარიდი, ილია ჭავჭავაძის პუბლიცისტური წერილიდან „კრიტიკული აზრის უქონლობა“. ვფიქრობ, იგი კარგად ხსნის მომხდარის ერთ-ერთ მიზეზს.
„...ნუთუ ამგვარი უთანხმოება აზრისა, ერთმანეთის გაუგებლობა სამწუხარო არ არის? განა ყოველივე ესე შესაძლებელი იქნებოდა, ჩვენში რომ კრიტიკული აზრი მუშაობდეს? განა ეგ შესაძლებელი იქნებოდა, თუ რომ ჩვენ შეჩვეულნი ვიყვნეთ სამართლიანს მსჯელობას და ყოველსავე საქმის რიგიანად დაფასებას და აწონ-დაწონვას?“
1888 წ. 8 იანვარი
მეორე მიზეზი კი, ჩემი აზრით, საზოგადოებაში სოლიდარობის დეფიციტია. ბოლო ორი წლის განმავლობაში განათლების სამინისტროს არც ერთ უკანონო გადაწყვეტილებას, დარგის მუშაკებისადმი უპატივცემულო დამოკიდებულებას, კოლეგების მხრიდან, თანაგრძნობის გამომხატველი არანაირი რეაქცია არ მოჰყოლია, ვერც გაერთიანებულმა პროფკავშირმა შეასრულა მასზე დაკისრებული მოვალეობა, რამდენიმე კრიტიკული წერილის გამოქვეყნების შემდეგ დროებით დაიბლოკა სკოლებში ჩვენი გაზეთის შეტანა, რის გამოც რამდენიმე დირექტორმა წერილობით თქვა უარი ხელმოწერაზე. საბედნიეროდ, ეს ძალიან მცირე გამონაკლისი იყო, მაგრამ, ვფიქრობ, ყველაფერმა ერთად განაპირობა ის შედეგი, რაც მივიღეთ. მეტი სოლიდარობის პირობებში იქნებ მცდელობის იქით ვერც წასულიყო საქმე.
ანა ფირცხალაიშვილი
|